DIJAGNOSTIKA UROĐENIH ANOMALIJA MATERICE
Urođene anomalije materice najčešće ne daju nikakvu simptomatologiju do momenta kada želite da ostvarite trudnoću. Promene unutar šupljine materice predstavljaju deo rutinskog pregleda u dijagnostici:
👉 uzroka steriliteta
👉 spontanih pobačaja
👉 prevremenog porođaja
Klasičnim ili 2D ultrazvučnim pregledom nije moguće postaviti preciznu dijagnozu. 3D transvaginalni ultrazvuk se danas smatra zlatnim standardom u dijagnostici anomalija materice. 2D ultrazvuk i HSG mogu biti od pomoći u smislu postavljanja sumnje na anomaliju, ali ne mogu jasno definisati tip anomalije. Tip anomalije određuje dalji postupak.
Najčešće urođene anomalije su pregrade materice. Prema ASRM ( Američko udruženje za reproduktivnu medicinu ) svaka pregrada koja je 10mm ili veća zahteva histeroskopsku resekciju i smatra se pregradom odnosno septumom. Septum može biti delimičan ili kompletan ukoliko se proteže do unutrašnjeg ušća materice. Septum se može prostirati i tako da deli i grlić i vaginu na dve odvojene polovine. Klasifikacija Američkog i Evropskog udruženja je relativno komplikovana za razumevanje od strane pacijenata a u određenom smislu ima i prevashodno akademski značaj. Iz tog razloga bih se u ovom tekstu osvrnuo na one najznačajnije kao što su jednoroga materica koja od svih anomalija ima najlošiju prognozu u smislu iznošenja trudnoće, zatim dupla materica koja ima dobru prognozu.
Sa kliničke strane od ključnog značaja je imati uvid u spoljanje konture materice kako bismo razlikovali septirani uterus ili matericu sa pregradom od uterusa bicornisa ili srcoliku matericu. Srcolika materica se nekada smatrala problematičnim nalazom u smislu ishoda trudnoća pa su takve pacijentkinje u samom startu bile izlozene najčešće nepotrebnim i zastarelim operativnim tehnikama koje su u nekim ustanovama i dalje deo svakodnevne prakse. Današnja istraživanja su pokazala da najveći broj takvih pacijentkinja ima dobru prognozu trudnoće. Materica koja ima pregradu ima normalne spoljašnje konture za razliku od srcolike ali je češće razlog spontanih pobačaja ili eventualno ponovljenih neuspelih implantacija u okviru vantelesne oplodnje. Naime pregrada je pretežno građena od vezivnog tkiva i ukoliko se desi da se embrion implantira u tom delu, slabo prokrvljenom vezivnom tkivu ishod ili ostvarivanje trudnoce je nepovoljan.
U terapeutskom smislu, problem pregrade se rešava histeroskopijom ali je prethodna diferencijalna dijagnostika izuzetno bitna. Naime jako je bitno razdvojiti srcoliku matericu od materice sa pregradom kako se ne bi desila povreda prilikom histeroskopske intervencije, odnosno perforacija materice. Zlatni standard za dijagnostiku je 3D transvaginalni ultrazvuk ili eventualno magnetna rezonanca. HSG i rendgensko snimanje šupljine materice prikazuje samo unutrašnje konture, ali ne i spoljašnje te se iz tog razloga nikako ne može koristiti kao dijagnostičko sredstvo. Osim toga HSG se prema novim preporukama ESHRE (Evropsko udruzenje za za humanu reprodukciju) smatra zastarelom metodom ne samo u smislu dijagnostike anomalija materice već i u smislu provere prohodnosti jajojovoda gde se prednost daje HyCoSy koja je manje invazivna, ne zahteva anesteziju i isključuje rendgensko zračenje pacijentkinje jer se radi o ultrazvučnom kontrastu.
3D transvaginalni ultrazvuk osim detekcije urođenih anomalija, u kombinaciji sa SIS metodom (ubacivanje rastvora u šupljinu materice), koristi se i u detekciji druge patologije šupljine materice. Najčešće je reč o polipima i miomima. Za razliku od urođenih anomalija polipi i miomi se manifestuju neregularnim i/ili produženim krvarenjem ali takođe mogu biti i uzrok steriliteta. Ovakve promene takođe zahtevaju dalji tretman i histopatološku proveru.
SERTIFIKACIJA 👇
Za ispravnu dijagnostiku je potrebna i posebna obuka odnosno poznavanje klasifikacije i protokola lečenja nakon adekvatne dijagnostike. U tom smislu je značajna sertifikacija lekara.
